Podwójne opodatkowanie, przekształcenie spółki komandytowej

Podwójne opodatkowanie spółek komandytowych

 

Zmiana przepisów

 

Nowe brzmienie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które weszło w życie w dniu 01.01.2021 r. wywołało słuszne zaniepokojenie wśród przedsiębiorców prowadzących działalność w formie spółki komandytowej.

Zmiany skutkują objęciem spółek komandytowych podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Czym jest podwójne opodatkowanie?

Czy przekształcenie spółki komandytowej w inną spółkę jest możliwe?

Jak można przekształcić spółkę komandytową?

Przyjrzyjmy się tym kwestiom bliżej.

 

Spółki komandytowe – charakterystyka

Zacznijmy od podstaw.

Spółka komandytowa jest osobową spółką handlową. Nie posiada osobowości prawnej, jednak ma zdolność do czynności prawnych, co daje jej możliwość zaciągania zobowiązań, nabywania praw a także bycia stroną czynną bądź bierną postępowania cywilnego.

 

 

Bezpieczeństwo prawne wspólników

 

Głównym założeniem spółki komandytowej jest takie ukształtowanie odpowiedzialności wspólników, w którym co najmniej jeden wspólnik, zwany komplementariuszem, odpowiada za zobowiązania wobec wierzycieli bez ograniczenia (czyli całym swoim osobistym majątkiem), drugi natomiast – komandytariusz – odpowiada do wysokości wniesionych przez siebie wkładów. Rzecz jasna, po obu stronach może znajdować się więcej niż jeden podmiot.

Taka konstrukcja odpowiedzialności zapewnia wspólnikom bezpieczeństwo, ograniczając ich osobistą odpowiedzialność.

 

Podwójne opodatkowanie – co to konkretnie oznacza?

 

Jedną z ogromnych zalet spółki komandytowej był dotychczas fakt jednokrotnego opodatkowania jej zysków.

Do zmiany przepisów, spółka nie była podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Do zapłaty podatku zobligowani byli wyłącznie wspólnicy (w przypadku osób fizycznych był to podatek dochodowy od osób fizycznych). Podatek taki uiszczany był od wypłaty zysku przez spółkę na rzecz wspólników.

W praktyce więc, po zmianie przepisów, wypracowany przez spółkę dochód, zanim trafi do portfela wspólnika, podlegać będzie podwójnemu opodatkowaniu:

– najpierw podatek zapłaci spółka (co jest nowością)

a następnie

– podatek będzie obowiązany odprowadzić wspólnik.

 

 

Możliwe rozwiązania

Wprowadzone zmiany opodatkowania powodują, że prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki komandytowej dla wielu osób straciło znaczenie.

Kluczowym stało się pytanie, jakie kroki powinien podjąć przedsiębiorca, by zoptymalizować swoją działalność, nie tracąc z pola widzenia kwestii bezpieczeństwa prawnego.

Jedną z wartych rozważania opcji może być przekształcenie spółki komandytowej w inną spółkę.

Zagadnienie przekształcenia spółek regulują przepisy kodeksu spółek handlowych.

Obecnie przekształceniom mogą ulegać wszelkie spółki. Oznacza to, że nie ma żadnych prawnych regulacji wyłączających możliwość przekształcenia spółki komandytowej np. w spółkę jawną czy spółkę z o.o.

 

Przekształcenie w inną spółkę osobową

 

Przekształcenie spółki komandytowej w inną spółkę osobową (spółkę jawną lub spółkę partnerską) polegać będzie na zmianie formy prawnej spółki przy jednoczesnym zachowaniu jej istnienia. Wiąże się to z tzw. zasadą kontynuacji – w wyniku przekształcenia nie powstaje nowy podmiot, a istniejący  zachowuje wszystkie dotychczasowe prawa i obowiązki.

Spółka przekształcona działa pod dotychczasowym NIP-em, zachowuje swoją historię.

Przekształcenie spółki następuje w kilku etapach.

Pierwszy z nich, zwany etapem menadżerskim (przygotowawczym) zakłada sporządzenie tzw. planu przekształcenia. Jest to zadanie dla wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki (najczęściej odpowiedzialni są za to komplementariusze).

Plan przekształcenia:

– w formie pisemnej pod rygorem nieważności,

– musi zawierać

1) ustalenie wartości bilansowej majątku spółki komandytowej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia

2) projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki

3) projekt umowy albo statutu spółki przekształconej

4) sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na ten sam dzień, z którego jest ustalenie wartości bilansowej, przy   zastosowaniu   takich   samych   metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.

Plan należy przedłożyć wszystkim wspólnikom spółki (zarówno komplementariuszom, jak i komandytariuszom).

 

Drugi etap, tzw. właścicielski, wiąże się z koniecznością dwukrotnego zawiadomienia przez wspólników prowadzących sprawy spółki o zamiarze powzięcia uchwały w przedmiocie przekształcenia spółki:

– pierwsze zawiadomienie – nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem powzięcia uchwały,

– drugie zawiadomienie – w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia.

 

Co powinno zawierać zawiadomienie?

– istotne elementy planu przekształcenia,

– określać  miejsce  oraz termin,  w którym wspólnicy  spółki przekształcanej  mogą się zapoznać z pełną treścią  planu  i załączników  (termin nie może być krótszy niż dwa tygodnie przed planowanym dniem podjęcia uchwały o przekształceniu),

– projekt uchwały o przekształceniu  oraz  projekt  umowy  albo  statutu  spółki  przekształconej (docelowej) – sytuacja ta nie dotyczy przypadku, w którym zawiadomienie jest ogłaszane.

 

Podjęcie uchwały przez wspólników jest kolejnym krokiem tego etapu przekształcenia. Bezpośrednio  przed  podjęciem  uchwały  o przekształceniu  spółki wspólnikom  należy  ustnie  przedstawić  istotne  elementy  planu  przekształcenia.

Koniecznym jest, aby za przekształceniem spółki wypowiedzieli się wszyscy wspólnicy.

Uchwała powinna zostać sporządzona przy udziale notariusza.

Uchwała o przekształceniu spółki powinna zawierać co najmniej:

– typ spółki, w jaki spółka zostaje przekształcona,

– zakres praw przyznanych osobiście wspólnikom uczestniczącym współce przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane,

– nazwiska  i imiona  wspólników prowadzących   sprawy   spółki   imających   reprezentować   spółkę przekształconą, w przypadku przekształcenia współkę osobową,

– zgodę na brzmienie umowy albo statutu spółki przekształcone.

Istotny jest fakt, że podjęcie uchwały o przekształceniu zastępuje zawarcie umowy spółki przekształconej.

 

Ostatnim etapem jest etap sądowy, którego istotą jest zgłoszenie, ujawnienie zmian w KRS.

Wniosek o wpis przekształcenia do rejestru wnoszą wszyscy wspólnicy mający  prawo  reprezentacji  spółki przekształconej.

Ogłoszenie o przekształceniu spółki jest dokonywane na wniosek wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształconej

Spółka  przekształcana  staje  się  spółką  przekształconą  z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia).

 

Ukształtowanie odpowiedzialności po przekształceniu:

Osoby  działające  za  spółkę  przekształcaną  odpowiadają solidarnie wobec spółki, wspólników oraz osób trzecich za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem, sprzecznym z prawem albo postanowieniami umowy lub statutu spółki, chyba że nie ponoszą winy.

Wspólnicy  spółki  przekształcanej  odpowiadają  za  zobowiązania spółki powstałe przed dniem przekształcenia na dotychczasowych zasadach przez okres trzech lat, licząc od tego dnia.

W przypadku przekształcenia w spółkę jawną wspólnicy spółki komandytowej stają się wspólnikami spółki jawnej. Skutkiem takiego przekształcenia jest zmiana zasad odpowiedzialności: każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem, ze odpowiedzialność wspólnika będzie subsydiarna wobec odpowiedzialności spółki

(co najprościej mówiąc oznacza, że wierzyciel najpierw będzie szukał zaspokojenia z majątku spółki i dopiero w przypadku, gdy spółka nie będzie  w stanie pokryć zadłużenia – sięgnie do „kieszeni” wspólników.

 

Gdy zamiarem wspólników będzie przekształcenie w spółkę partnerską staną się oni partnerami, prowadzącymi spółkę w celu wykonywania wolnego zawodu                      w przekształconej spółce. Każdy partner będzie miał prawo reprezentować spółkę samodzielnie, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

W sferze odpowiedzialności ukształtuje się to w taki sposób, iż każdy partner będzie odpowiedzialny jedynie za swoje działania, co oznacza, że nie będzie ponosił odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe  w związku  z wykonywaniem przez  pozostałych  partnerów  wolnego zawodu, ani też za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera  przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki. Istnieje jednak możliwość modyfikacji odpowiedzialności – zgodnie z którą jeden  albo  większa  liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej (fakt ten powinien zostać ujęty w podejmowanej celem przekształcenia uchwale).

 

Przekształcenie w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością

Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z o.o. odbywa się na podobnych zasadach (występują takie same etapy) jak w przypadku przekształcenia w inną spółkę osobową, jednak z pewnymi różnicami.

 

Etap menedżerski 

Plan przekształcenia:

– sporządzany przez w formie pisemnej pod rygorem nieważności przez wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki,

– musi zawierać:

1) ustalenie wartości bilansowej majątku spółki komandytowej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia

2) projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki

3) projekt umowy albo statutu spółki przekształconej

4) sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na ten sam dzień, z którego jest ustalenie wartości bilansowej, przy   zastosowaniu   takich   samych   metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.

Plan należy przedłożyć wszystkim wspólnikom spółki (zarówno komplementariuszom, jak i komandytariuszom).

 

Etap właścicielski

1) dwukrotne zawiadomienie przez wspólników prowadzących sprawy spółki o zamiarze powzięcia uchwały w przedmiocie przekształcenia spółki:

– pierwsze zawiadomienie – nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem powzięcia uchwały,

– drugie zawiadomienie – w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia.

 

Co powinno zawierać zawiadomienie?

– istotne elementy planu przekształcenia,

– określać  miejsce  oraz termin,  w którym wspólnicy  spółki przekształcanej  mogą się zapoznać z pełną treścią  planu  i załączników  (termin nie może być krótszy niż dwa tygodnie przed planowanym dniem podjęcia uchwały o przekształceniu),

– projekt uchwały o przekształceniu  oraz  projekt  umowy  albo  statutu  spółki  przekształconej (docelowej) – sytuacja ta nie dotyczy przypadku, w którym zawiadomienie jest ogłaszane.

 

2) podjęcie uchwały przez wspólników

– poprzedzone ustnym przedstawieniem wspólnikom istotnych  elementy  planu  przekształcenia,

– forma protokołu sporządzanego przez notariusza.

 

Uchwała o przekształceniu spółki powinna zawierać co najmniej:

– typ spółki, w jaki spółka zostaje przekształcona (w tym przypadku sp. z o.o.)

– wysokość kapitału zakładowego

– zakres praw przyznanych osobiście wspólnikom uczestniczącym w spółce przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane,

– nazwiska  i imiona  członków  zarządu  spółki  przekształconej,

– zgodę na brzmienie umowy albo statutu spółki przekształcone.

Tak jak w przypadku przekształcenia w inną spółkę osobową, podjęcie uchwały o przekształceniu zastępuje zawarcie umowy spółki przekształconej.

 

Etap sądowy

1) złożenie wniosku o wpis przekształcenia do rejestru przez wszystkich członków zarządu spółki przekształconej (czyli obecnej sp. z o.o.) wraz z oświadczeniem wszystkich członków zarządu, że wszystkie udziały wspólników, którzy żądali odkupu, zostały odkupione,

2) ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o przekształceniu spółki jest dokonywane na wniosek wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki przekształconej,

3) spółka  przekształcana  staje  się  spółką  przekształconą  z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia).

Przekształcenie  spółki  komandytowej  w spółkę  z o.o.  następuje, jeżeli oprócz  wszystkich komplementariuszy spółki przekształcanej  za  przekształceniem  wypowiedzą  się komandytariusze reprezentujący co najmniej dwie trzecie sumy sum komandytowych bądź kapitału zakładowego, chyba że umowa albo statut przewiduje warunki surowsze.

Tak jak w przypadku przekształcenia w inną spółkę osobową, tak i przy przekształceniu w spółkę z o.o. – wspólnicy  przekształcanej  spółki  osobowej odpowiadają  na dotychczasowych zasadach solidarnie ze spółką przekształconą za zobowiązania spółki powstałe przed dniem przekształcenia przez okres trzech lat, licząc od tego dnia.

 

Jeśli potrzebują Państwo wsparcia w sprawach dotyczących spółek, zapraszamy do kontaktu:

• tel. 514389605
• kancelaria@kancelaria-ciesielski.pl

 

 

tekst opracowała aplikant radcowski Natalia Dulska