Zmiany w prawie pracy – jawność wynagrodzeń 

W związku z nowym projektem zamian w Kodeksie pracy powraca temat jawności wynagrodzeń.  

Jakie zasady przewiduje projekt? 

• Pracodawcy mają mieć obowiązek podawania wynagrodzenia (w formie widełek) w ogłoszeniu o pracę. 

• Pracownicy mają mieć prawo do wystąpienia do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczącej ich indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średnich poziomów wynagrodzenia. Informacja ma uwzględniać podział na płeć w odniesieniu do kategorii pracowników wykonujących taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości. 

• Pracownicy mają mieć prawo dostępu do kryteriów określania wysokości wynagrodzenia. 

Jakie rozwiązania przyjęte w projekcie wymagają w moim odczuciu zmiany? 

Na pracodawców ma być nałożony nowy, coroczny obowiązek informacyjny. Informacja ma dotyczyć prawa do otrzymywania informacji dotyczących wynagrodzeń. 

Już obecnie na pracodawcach ciąży wiele obowiązków informacyjnych. Wprowadzanie kolejnego obowiązku i to z koniecznością dokonywania go co roku stanowiło będzie dodatkowe obciążenie, zwłaszcza w dużych zakładach pracy.  

W moim odczuciu jest to zbędne. Jeżeli jednak chcielibyśmy wprowadzić taki obowiązek dlaczego nie poszerzyć po prostu zakresu informacji przekazywanych pracownikowi przy zatrudnieniu? Odciążyłoby to na pewno działy kadr. 

Wynagrodzenie ma być jawne

Warto pamiętać, że już obecnie nie można zakazać pracownikom wymieniania się informacjami na temat wysokości wynagrodzenia ze współpracownikami. Projekt idzie jednak o krok dalej. Zgodnie z nowymi przepisami nie będzie można zakazywać pracownikom podawania swojego wynagrodzenia na zewnątrz przedsiębiorstwa. 

Jawność wynagrodzenia ma jednak i drugą stronę. Jeżeli wynagrodzenie jest jawne, to mogłabym dostać od pracodawcy informację ile zarabia moja koleżanka z biura, a o moich zarobkach mogłaby dowiedzieć się osoba zupełnie postronna. Nie wszyscy są chętni do dzielenia się taką informacją.  

Mamy więc dwie wartości, które trzeba wyważyć – prawo do informacji i walka z nierównościami płacowymi oraz prawo do prywatności danych na temat zarobków. Popieram obowiązek podawania widełek płacowych w ogłoszeniach, czy kryteria ustalania wysokości wynagrodzeń (co może mieć korzystne skutki motywacyjne, jeżeli tylko zostanie odpowiednio przedstawione), nie jestem jednak przekonana co do zupełnej jakości wynagrodzeń. 

Do kiedy zmiany mają się pojawić? 

Zmiany są planowane w związku z przyjęciem unijnej Dyrektywy 2023/970 w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania 

Nowe przepisy krajowe mają wejść w życie do dnia 7 czerwca 2026 r. 

Paulina Żmuda

Radca prawny