W związku z wystąpieniem zagrożenia epidemiologicznego, wielu przedsiębiorców z dnia na dzień znalazło się w krytycznej sytuacji. Utrata zamówień, brak klientów, brak środków na spłatę zobowiązań, brak możliwości wywiązania się z umów czy w końcu obowiązek zamknięcia zakładu, to sytuacje, z którymi muszą obecnie radzić sobie firmy.
Prześledźmy, na jaką formę wsparcia mogą liczyć przedsiębiorstwa u progu tak poważnego wyzwania.
Opracowanie zostało podzielone na dwa główne wątki:
1. Obecnie obowiązujące rozwiązania
a) w zakresie zobowiązań podatkowych:
- wniosek o umorzenie całości lub części zaległości podatkowej; organ podatkowy może udzielić ulgi polegającej na zwolnieniu z obowiązku zapłaty istniejących zaległości podatkowych podatnika.
- wniosek o odroczenie terminu zapłaty należności podatkowych; organ podatkowy może udzielić ulgi polegającej na przesunięciu terminu spłaty należności podatkowych na dogodniejszy dla podatnika czas.
- wniosek o rozłożenie na raty należności podatkowych; organ podatkowy może udzielić ulgi polegającej na podziale kwoty podatku lub innych zobowiązań podatkowych na co najmniej dwie części i ustaleniu dla nich nowych terminów płatności.
b) w zakresie zobowiązań z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne:
- odroczenie terminu płatności składek
Jeśli przedsiębiorca ma problem z opłaceniem składek bieżących w ustawowym terminie, może złożyć wniosek o odroczenie terminu ich płatności. Gdy ZUS zgodzi się na zmianę terminu zapłaty składek i podpisze z przedsiębiorcą umowę o odroczenie terminu płatności składek, będzie on mógł je uregulować w późniejszym terminie. Przedsiębiorca nie zapłaci wtedy odsetek za zwłokę, a jedynie opłatę prolongacyjną.
- układ ratalny
Jeśli przedsiębiorca ma zadłużenie z tytułu składek i nie może go spłacić jednorazowo, może on złożyć wniosek o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty. Jeżeli ZUS zgodzi się zawrzeć układ ratalny i podpisze z przedsiębiorcą umowę o rozłożenie na raty należności z tytuł składek, przedsiębiorca będzie mógł uregulować zadłużenie w dłuższym okresie i na uzgodnionych warunkach. Nie zapłaci on wtedy odsetek za zwłokę, a jedynie opłatę prolongacyjną. Jeżeli było wobec przedsiębiorcy prowadzone postępowanie egzekucyjne, to po podpisaniu umowy ratalnej zostanie ono zawieszone.
- umorzenie należności
Jeśli przedsiębiorca poniósł straty materialne w wyniku nadzwyczajnego zdarzenia, które powodują, że opłacenie należności z tytułu składek mogłoby pozbawić jego możliwości dalszego prowadzenia działalności, może on złożyć wniosek o ich umorzenie. Umorzeniu w tym przypadku podlegają wyłącznie należności z tytułu składek za niego jako osobę opłacającą składki na własne ubezpieczenia.
Jeżeli z powodu epidemii koronawirusa przedsiębiorca ma problemy, by zapłacić bieżące składki lub należności, które wynikają z zawartej już z ZUS umowy o rozłożenie zadłużenia na raty bądź odroczenie terminu płatności, może skorzystać z uproszczonych form pomocy:
- odroczenia o 3 miesiące terminu płatności składek za okres od lutego do kwietnia 2020 r.,
- zawieszenia na 3 miesiące realizacji umowy zawartej z ZUS, w której termin płatności rat bądź składek wyznaczono w okresie od marca do maja 2020 r., i tym samym wydłużenia o 3 miesiące terminu realizacji zawartej umowy.
c) zasiłki chorobowe i opiekuńcze:
Przedsiębiorcy podlegającemu ubezpieczeniu chorobowemu, który w związku z zagrożeniem wirusem SARS-CoV-2 i rozprzestrzenianiem się choroby zakaźnej u ludzi, wywołanej tym wirusem (COVID-19) nie może wykonywać działalności gospodarczej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustali prawo i wypłaci zasiłek chorobowy na ogólnych zasadach, tj. o ile spełnione będą wymagane przepisami ustawy zasiłkowej warunki do jego przyznania,
jeżeli:
- decyzją państwowego inspektora sanitarnego zostanie poddany kwarantannie lub izolacji (decyzja ta może być dostarczona oddziałowi ZUS po okresie kwarantanny lub izolacji),
- lekarz leczący uzna, że w trakcie hospitalizacji, izolacji, lub kwarantanny ze względu na stan zdrowia ubezpieczonego uzasadnione jest wystawienie zwolnienia lekarskiego.
Ubezpieczonemu przysługuje także zasiłek opiekuńczy, jeśli sprawuje osobistą opiekę nad:
- chorym dzieckiem lub członkiem rodziny, gdy lekarz wystawił z tego tytułu zaświadczenie lekarskie,
- dzieckiem, gdy powiatowy inspektor sanitarny wydał decyzję o konieczności izolacji lub kwarantanny dziecka,
- dzieckiem w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko (na podstawie oświadczenia ubezpieczonego).
Dodatkowy zasiłek opiekuńczy
Ubezpieczonemu, który sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem do 8 lat, gdy w związku ze zwalczaniem zakażenia wirusem (COVID-19) nastąpi zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko, przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje łącznie obojgu rodzicom w wymiarze do 14 dni, niezależnie od liczby dzieci wymagających opieki w związku z zamknięciem placówki z powodu COVID-19.
2. Rozwiązania, które mają wejść w życie
1. Obecnie trwają prace nad tzw. pakietem osłonowym dla przedsiębiorców.
Pakiet osłonowy to zestaw propozycji zmian w prawie, które pomogą przedsiębiorcom odczuwającym negatywne skutki związane z rozprzestrzenieniem się koronawirusa. Najważniejsze ułatwienia mają
dotyczyć:
- ulg w należnościach, w tym udogodnienia w płatnościach podatków i składek ZUS,
- poprawy płynności finansowej firm - instrumenty finansowe dla firm, w tym wsparcie gwarancyjne oraz dopłaty do kredytów,
- ochrony i wsparcia rynku pracy m.in. rozwiązania dla firm zmuszonych do przestojów.
Projekt pakietu osłonowego jest już gotowy - 10 marca 2020 r. przedstawiła go Minister Rozwoju. Obecnie trwają prace nad zmianami ustaw dotyczących: VAT, udzielania pomocy publicznej w tym pomocy de minimis, wsparcia BGK, szczególnych rozwiązań związanych z ochroną miejsc pracy.
Poszczególne propozycje
1. Odroczenia w płatnościach:
- ułatwianie rozliczenia VAT – przesunięcie wejścia w życie z 01.04.2020 r. na 01.07.2020 r. nowego JPK,
- ułatwienia w split payment,
- przesunięcie z 01.04.2020 r. na 01.07.2020 r. terminu obowiązku wpisywania się firm do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych,
- wcześniejsze zwroty VAT,
- ułatwienie zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej,
- zaliczenie do kosztów podatkowych wydatków związanych z anulowaniem wycieczek w stosunku do branż dotkniętych skutkami kryzysu,
- zniesienie opłaty prolongacyjnej,
- zmiana schematu pomocy publicznej, rozszerzenia dla MŚP i dużych firm.
2. Poprawa płynności finansowej:
- odliczenia „wstecz” straty od dochodu (tj. straty z 2020 od 2019) - stratę poniesioną z działalności gospodarczej w danym roku możemy odjąć od dochodu osiągniętego w ciągu następnych pięciu lat,
- wsparcie gwarancyjne oraz dopłaty do kredytów – działania BGK,
- udzielanie pomocy w ramach pomocy de minimis. Obecnie kwota udzielanych przez BGK gwarancji de minimis nie może stanowić więcej niż 60% kwoty kredytu i przekroczyć kwoty 3,5 mln zł (jednostkowa gwarancja) – postulat zwiększenia gwarancji do 80% kwoty kredytu,
- dopłata do oprocentowania kredytów - poprzez rozszerzenie zakresu funduszu klęskowego o epidemię.
3. Ochrona i wsparcie rynku pracy:
- skrócenie - z 6 do 2 miesięcy – okresu kryzysu, który uprawnia do objęcia wsparciem. Przy czym kryzys oznacza spadek obrotów gospodarczych, sprzedaży towarów lub usług o 15%.
W przypadku przestoju, pracownikom takiego przedsiębiorcy przysługiwałoby:
- świadczenie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do wysokości 100% zasiłku dla bezrobotnych (823,60 zł), zwiększone o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne
- wynagrodzenie finansowane ze środków przedsiębiorcy w łącznej wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę.
2. Wczoraj (tj. 18.03.2020 r.) przedstawiono nowy pakiet tzw. "tarczę antykryzysową dla bezpieczeństwa przedsiębiorców i pracowników”.
Najważniejsze założenia pakietu:
1. Wsparcie w wypłacie wynagrodzeń pracowników w firmach z problemami.
- Państwo pokryje połowę wynagrodzenia pracownika.
- Limit dopłaty wyniesie 40 proc. przeciętnego wynagrodzenia w 2019 r.
2. Odroczenie płatności składek na ZUS o 3 miesiące.
- Późniejsza spłata składek będzie mogła zostać rozłożona na raty.
- Odroczenie i rozłożenie na raty składek ZUS – bez opłat.
3. Wypłata z ZUS jednorazowego świadczenia miesięcznego w kwocie ok. 2 tys. zł brutto.
- Dla osób zatrudnionych na umowy cywilnoprawne (zlecenia, dzieło).
- Dla osób samozatrudnionych.
4. Mikropożyczki dla przedsiębiorców do 5 tys. zł.
5. Rozszerzony program gwarancji de minimis BGK dla małych i średnich firm.
- Podwyższony zostanie poziom zabezpieczenia kredytu z 60 proc. do 80 proc.
6. Wsparcie w leasingu dla firm z problemami.
- Agencja Rozwoju Przemysłu przeznaczy 1,7 mld zł na refinansowanie umów leasingowych firm transportowych.
Powyższe informację będą aktualizowane.
Jeżeli potrzebują Państwo szczegółowej porady prawnej w tym temacie zapraszamy do kontaktu:
tel. 514 389 605
kancelaria@kancelaria-ciesielski.pl