Ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw została podpisana przez Prezydenta wczoraj, tj. 31.03.2020 r. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia (w wyjątkach od tej zasady nie zostały wymienione przepisy dot. wsparcia dla przedsiębiorców i pracowników).
Poniżej przedstawiam najważniejsze formy wsparcia wprowadzone na mocy nowych przepisów.
1. Świadczenie postojowe dla przedsiębiorców oraz osób wykonujących umowę agencyjną, umowę zlecenia, inną umowę o świadczenie usług
Wskazane świadczenie przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności, jeżeli dana osoba nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.
Uprawnienie do tego świadczenia przysługuje z mocy ustawy, nie jest uzależnione od decyzji żadnego organu.
Świadczenie dla przedsiębiorców - świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli przedsiębiorca rozpoczął prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed dniem 1 lutego 2020 r.
Dalsze warunki są uzależnione od tego, czy przedsiębiorca zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej:
a) jeżeli przedsiębiorca nie zawiesił działalności - świadczenie przysługuje pod warunkiem, że przychód w marcu był 15% niższy niż przychód w lutym i jednocześnie był niższy niż 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia (czyli mniej niż 16 104 zł)
b) jeżeli przedsiębiorca zawiesił działalność po dniu 31 stycznia 2020 r. - świadczenie przysługuje pod warunkiem, że przychód w marcu był niższy niż 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału
Świadczenie dla osób wykonujących umowę cywilnoprawną - świadczenie przysługuje, gdy przychód osoby nie przekracza w marcu 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia (16 104 zł).
Wysokość świadczenia: 2 080 zł (80% minimalnego wynagrodzenia za pracę).
Wniosek należy złożyć do ZUS, obowiązek w tym zakresie spoczywa na przedsiębiorcy.
Jeżeli suma umów cywilnoprawnych nie przekroczyła kwoty 1 300 zł, świadczenie wynosi tyle, ile podmiot uzyskałby z tych wszystkich umów.
Świadczenie ma charakter jednorazowy.
2. Dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń
Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać przedsiębiorcy dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń. Udzielenie tej formy wsparcia nie jest zatem obligatoryjne. Decyzja w tym zakresie należy do starosty.
Dotyczy następujących podmiotów:
- osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę
- osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nakładczą, zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług (do której stosuje się przepisy dot. zlecenia)
- osób wykonujących pracę na rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni, która zajmuje się produkcją rolną (jeżeli podlegają z tego tytułu obowiązkowi ubezpieczeń: emerytalnemu i rentowemu).
Wyjątkiem jest pomoc domowa zatrudniona przez osobę fizyczną.
Dofinansowanie następuje na podstawie umowy ze starostą. Jest ono dopuszczalne w przypadku, gdy dochodzi do spadku obrotów w firmie:
1) w ciągu 2 miesięcy (dowolnych po dniu 1 stycznia 2020 r.) lub
2) dowolnych 60 dni po 1 stycznia 2020 r.
Wysokość dofinansowania:
- jeżeli obroty spadły o 30%, przysługuje 50% dofinansowania do wynagrodzenia dla pracowników, nie więcej niż 50% minimalnego wynagrodzenia (nie będzie to więcej niż 1 300 zł)
- jeżeli obroty spadły o 50%, przysługuje dofinansowanie do 70% wynagrodzenia, nie więcej niż 70% minimalnego wynagrodzenia
- jeżeli obroty spadły o 80%, przysługuje dofinansowanie 90%, ale nie więcej niż 90% minimalnego wynagrodzenia
Jest to rozwiązanie dla: mikro, małych i średnich przedsiębiorców.
Dofinansowanie jest wypłacane w okresach miesięcznych. Musi jednak zostać spełniony następujący warunek, tj. pracodawca musi utrzymać pracowników przez okres dofinansowania oraz, po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi.
Np. dofinansowanie przez 3 miesiące, a więc utrzymanie przez okres tych3 miesięcy i następnych 3.
Konsekwencją niedotrzymania warunku jest zwrot dofinansowania (bez
odsetek) proporcjonalnie do okresu, w którym pracownik nie został utrzymany w zatrudnieniu. Termin wynosi 30 dni od dnia doręczenia wezwania starosty.
Wniosek należy złożyć do Powiatowego Urzędu Pracy, w ciągu 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy.
We wniosku przedsiębiorca składa oświadczenia (składane pod rygorem odpowiedzialności karnej), a w szczególności o:
1) niezaleganiu w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.;
2) braku przesłanek do ogłoszenia upadłości.
Skorzystanie ze wsparcia, o którym dotychczas była mowa, wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia z ZUS dla mikroprzedsiębiorców. W tej sytuacji zwalnia się bowiem nieopłacone składki na ubezpieczenia społeczne, a w dopłatach do wynagrodzeń składki za pracowników płaci ZUS.
3. Dofinansowanie przedsiębiorców, którzy nie zatrudniają pracowników
Znajduje zastosowanie wyłącznie do przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną niezatrudniającego pracowników.
Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać przedsiębiorcy dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej.
Udzielenie tej formy wsparcia nie jest zatem obligatoryjne. Decyzja w tym zakresie należy do starosty.
Warunek udzielenia wsparcia jest następujący: w ciągu 2 miesięcy kalendarzowych albo 60 dni, które nastąpiły po 1 stycznia 2020 r. musi wystąpić spadek przychodów w stosunku do tego samego okresu roku poprzedniego, czyli 2019 r.
Wysokość dofinansowania:
- spadek obrotów o 30%: dofinansowanie w wysokości 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie, tj. 1 300 zł
- spadek obrotów o 50%, dofinansowanie w wysokości 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia
- spadek obrotów o co najmniej 80%, dofinansowanie w wysokości 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia
Dofinansowanie jest przyznawane na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, jest wypłacane w okresach miesięcznych.
Ponadto, muszą zostać spełnione następujące warunki:
1) przedsiębiorca jest obowiązany do prowadzenia działalności gospodarczej przez okres, na który przyznane zostało dofinansowanie, oraz, po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi.
2) środki muszą zostać przeznaczone na koszty prowadzenia działalności.
Wniosek o dofinansowanie przedsiębiorca składa do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy.
Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty prowadzenia działalności gospodarczej zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych.
4. Zwolnienie z ZUS dla mikroprzedsiębiorców
Zwolnienie z obowiązku opłacania składek jest obligatoryjne. Jeżeli dana osoba złożyła wniosek i równocześnie zostały spełnione wszystkie ustawowe przesłanki, o których niżej mowa, wówczas taka osoba musi zostać zwolniona z tego obowiązku.
Zwolnienie z ZUS dla przedsiębiorcy i jego pracowników dotyczy okresu od
1 marca do 31 maja 2020 r. Może zostać zastosowane w stosunku do przedsiębiorców, którzy na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych
Zwolnienie nie dotyczy nowo powstałych podmiotów,płatnik musi być zgłoszony do ubezpieczenia społecznego już od dnia 1 lutego 2020 r.
Nie obowiązuje żaden limit osiąganych przychodów, okoliczność ta pozostaje bez znaczenia dla zwolnienia.
Zwolnienie w sytuacji, w której mikroprzedsiębiorca nie zatrudnia pracowników (czyli płaci składki wyłącznie za siebie), przysługuje,
jeżeli:
1) działalność była prowadzona przed dniem 1 lutego 2020 r.
2) przychód w lutym nie był wyższy niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (ok. 15 600 zł)
Termin na złożenie wniosku to 30 czerwiec 2020 r.
Jednocześnie, za marzec, kwiecień i maj 2020 r. płatnik składek zobowiązany jest przesyłać deklaracje rozliczeniowe lub imienne raporty miesięczne na zasadach i w terminach określonych w przepisach ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwalnia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia przesłania deklaracji rozliczeniowej lub imiennych raportów miesięczny należnych za ostatni miesiąc wskazany we wniosku o zwolnienie z opłacania składek.
Przychody z tytułu zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.
5. Świadczenia na rzecz ochrony pracy
Przedsiębiorca, u którego wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19 może zwrócić się z wnioskiem o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy, o wypłatę ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy.
Świadczenie nie przysługuje z mocy ustawy. Aby je otrzymać, należy złożyć wniosek, który może, lecz nie musi zostać pozytywnie rozpatrzony przez organ.
Ponadto, przedsiębiorcy przysługują środki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy od przyznanych świadczeń.
Dofinansowanie obejmuje zarówno pracowników, jak i osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług.
Wskazana pomoc dotyczy wszystkich przedsiębiorców. Świadczenie można pobierać przez 3 miesiące.
Świadczenie jest wypłacane w 2 wariantach:
1) w przypadku przestoju ekonomicznego – jest to okres niewykonywania pracy przez pracownika z przyczyn niedotyczących pracownika, pozostającego w gotowości do pracy
- istnieje możliwość obniżenia wynagrodzenia o 50%, ale nie bardziej niż do minimalnego wynagrodzenia za pracę
- do wynagrodzenia, które już zostało obniżone, połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę dopłaca Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
Przykład: pensja pracownika wynosi 8 000 zł brutto – można obniżyć ją do kwoty 4 000 zł, do której otrzymamy dofinansowanie w wysokości 1 300 zł (plusczęść składki na ubezpieczenie społeczne), tj. łącznie ok. 1530 zł brutto.
Dofinansowanie nie przysługuje, jeżeli wynagrodzenie za marzec było wyższe niż 3-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału.
2) w przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy
a) gdy obroty spadły o co najmniej 15% w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego
b) gdy obroty spadły o co najmniej 25% ale z miesiąca na miesiąc (np. z lutego na marzec)
- można ograniczyć wymiar czasu pracy o 20%, ale nie więcej niż do połowy etatu i proporcjonalnie obniżyć wynagrodzenie
- dofinansowanie ze strony Państwa: nie więcej niż 50% obniżonego wynagrodzenia i również nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału
Np. pracownik, który zarabiał 4 000 zł brutto – można go ograniczyć do
4/5 etatu, czyli otrzyma 3 200 zł brutto i z tego dostanie dofinansowanie 1 600 zł (1 600 zł to połowa z kwoty 3 200 zł, a więc obniżonego wynagrodzenia, nie przekracza również 40% przeciętnego wynagrodzenia) (górna granica – 2 080 zł).
Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy ustala się w porozumieniu. Porozumienie zawiera pracodawca oraz zakładowa organizacja związkowa, a w przypadku jej braku - przedstawiciele pracowników, wyłonieni w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Pracodawca przekazuje kopię porozumienia właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia.
W tym miejscu należy poczynić ważne zastrzeżenie. Przedsiębiorca może otrzymać pomoc z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wyłącznie w przypadku, jeśli nie uzyskał pomocy w odniesieniu do tych samych pracowników w zakresie takich samych tytułów wypłat na rzecz ochrony miejsc pracy.
Jeżeli zatem przedsiębiorca otrzymał inne formy wsparcia w odniesieniu do określonych pracowników (np. świadczenie postojowe), nie może wówczas otrzymać w związku z ich zatrudnieniem świadczenia, o którym mowa w niniejszym punkcie.
6. Pożyczka do 5 000 zł
Starosta może, na podstawie umowy, udzielić ze środków Funduszu Pracy jednorazowo pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej mikroprzedsiębiorcy. Warunkiem jest prowadzenie działalności gospodarczej przed dniem 1 marca 2020 r.
Udzielenie pożyczki nie jest zatem obligatoryjne. Decyzja w tym zakresie należy do starosty.
Wniosek należy złożyć do Powiatowego Urzędu Pracy. W jego treści należy zawrzeć oświadczenie o stanie zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r., w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.
6. Pożyczka do 5 000 zł
Starosta może, na podstawie umowy, udzielić ze środków Funduszu Pracy jednorazowo pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej mikroprzedsiębiorcy. Warunkiem jest prowadzenie działalności gospodarczej przed dniem 1 marca 2020 r.
Udzielenie pożyczki nie jest zatem obligatoryjne. Decyzja w tym zakresie należy do starosty.
Przypomnijmy, że mikroprzedsiębiorcą jest przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:
a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników (obejmuje to również brak zatrudniania pracowników) oraz
b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.
Wniosek należy złożyć do Powiatowego Urzędu Pracy. W jego treści należy zawrzeć oświadczenie o stanie zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r., w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.
Wniosek należy złożyć do Powiatowego Urzędu Pracy. W jego treści należy zawrzeć oświadczenie o stanie zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r., w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.
Cechy:
- stałe oprocentowanie pożyczki
- spłata w okresie 12 miesięcy z okresem karencji 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki
- podlega umorzeniu wraz z odsetkami, jeżeli przedsiębiorca nie zmniejszy zatrudnienia przez 3 miesiące od momentu jej udzielenia w stosunku do 29 lutego 2020 r. (przedsiębiorca składa również w tej kwestii oświadczenie).
Treść ustawy jej obecnym brzmieniu należy interpretować w ten sposób, że jeżeli przedsiębiorca nie zatrudnia pracowników, jest on zobowiązany do zachowania ciągłości prowadzonej działalności gospodarczej w okresie co najmniej 3 miesięcy od momentu udzielenia pożyczki.
7. Zwrot części wynagrodzeń pracowników
Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać organizacji pozarządowej lub podmiotowi, o którym mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia
24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń.
Udzielenie tej formy wsparcia nie jest zatem obligatoryjne. Decyzja w tym zakresie należy do starosty.
Jest to dofinansowanie na rzecz fundacji i stowarzyszeń. Może zostać przyznane na okres nie dłuższy niż 3 miesiące.
Wniosek należy złożyć do Powiatowego Urzędu Pracy. Oświadczenia zawarte we wniosku (składane pod rygorem odpowiedzialności karnej)to m.in. oświadczenie o niezaleganiu w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do trzeciego kwartału 2019 r.;
Warunkiem udzielenia wsparcia jest spadek przychodów z działalności statutowej w porównaniu do łącznych przychodów z działalności statutowej z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego.
Wysokość dofinansowania:
- spadek obrotów o 30%: dofinansowanie w wysokości nie więcej niż 50% minimalnego wynagrodzenia
- spadek o 50%: dofinansowanie w wysokości nie więcej niż 70% minimalnego wynagrodzenia
- spadek o 80%: dofinansowanie w wysokości nie więcej niż 90% minimalnego wynagrodzenia.
Dofinansowanie wypłacane jest w okresach miesięcznych.
Podmioty, w związku z udzieloną pomocą, są obowiązane do utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową przez okres dofinansowania oraz okres równy temu okresowi, po zakończeniu dofinansowania.
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy prawnej, zapraszamy do kontaktu:
kancelaria@kancelaria-ciesielski.pl
tel. 514 - 389 - 605